Evolutie van de nieuwe vzw Walterre
Sinds 1 mei 2020 is het besluit van de Waalse regering inzake het beheer van uitgegraven gronden (bekend als AGW Terres) van kracht. Sindsdien werkt het team van Walterre volop aan het beheer van de gronden, met inbegrip van de systematische traceerbaarheid alsook de kwaliteitscontrole van de gronden die van bouwwerven moeten worden verwijderd. We nemen even de tijd om de balans op te maken van de activiteiten van deze vzw.
Het betreffende besluit legt een aantal nieuwe maatregelen op voor het beheer van gronden, waaronder de systematische traceerbaarheid alsook de kwaliteitscontrole op de gronden die van een werf worden weggevoerd. Ingevolge een concessieovereenkomst is de vzw Walterre de toezichthouder geworden die deze traceerbaarheid verzekert, de borg die ervoor zorgt dat het volledige proces juridisch correct en met respect voor het milieu verloopt. Ter herinnering: deze vzw is opgericht door verschillende instellingen, onder meer COPRO, dat waakt over haar onafhankelijkheid en onpartijdigheid, de Confederatie Bouw (vertegenwoordigd door de Waalse Confédération Construction), de Fédération wallonne des Entrepreneurs de Voirie (FWEV) en Immoterrae S.A., met expertise zoals de Grondbank in Vlaanderen.
Het team van Walterre werd samengesteld begin september 2019 met aanvankelijk 3 personen: de directrice en 2 dossierbeheerders. In oktober 2019 werd een directieassistente aangenomen om de administratieve taken te verzorgen. Omdat het aantal dossiers sterk steeg door de inwerkingtreding van de regelgeving in mei 2020, werden in mei van dat dit jaar nog 2 extra dossierbeheerders aangenomen.
Enkele cijfers:
- Tussen 1 januari 2020 en 1 november 2020 heeft de vzw Walterre 1.100 Certificaten betreffende de Kwaliteitscontrole op Gronden uitgereikt. Het certificaat verzekert dat de gronden zijn geanalyseerd volgens de geldende protocollen.
- Sinds 1 mei 2020 heeft Walterre 807 Transportdocumenten uitgereikt, die het transport van de gronden toestaan, zodat de gronden van een werf naar een inzamelingscentrum of ontvangende site konden worden vervoerd.
En dat is nog maar het begin. In het Waalse Gewest wordt jaarlijks naar schatting 10 miljoen ton afgegraven grond vervoerd, wat overeenkomt met een totaal volume van 5,9 miljoen m³.
Maar het is niet allemaal gemakkelijk geweest en de vzw heeft te kampen gehad met best wat uitdagingen en obstakels.
Enkele belangrijke uitdagingen waren de complexiteit van de regelgeving en het gebrek aan interesse van de sector voor die nieuwe maatregelen, wat de toepassing ervan moeilijk maakt. Walterre heeft echter verschillende acties ondernomen, zoals het opstellen van volledige handleidingen, het maken en verspreiden van informatieve filmpjes, het geven van webinars en online opleidingen,... De vzw wil alle actoren van de markt zo goed mogelijk informeren, zodat iedereen de nodige stappen correct kan ondernemen.
Bovendien bepaalt het besluit dat alle stappen digitaal moeten gebeuren. In navolging van de toezichthouders in Vlaanderen gebruikt Walterre een IT-platform dat alle aanvragen centraliseert en toelaat om de gronden te traceren. Dat heeft de befaamde digitale kloof, waarover men het zo vaak heeft, blootgelegd. Walterre heeft namelijk moeten vaststellen dat veel mensen uit de sector niet goed met de digitale tool konden werken en daarom weigerden om het systeem te gebruiken. Door deze vaststelling heeft Walterre ervoor gezorgd dat er extra opleidingen georganiseerd werden en dat er ook enkele zaken gewijzigd werden om de verschillende stappen te reduceren. Het platform werd daarnaast vereenvoudigd en er werd een helpdesk opgericht voor de actoren uit de sector.
Als concessiehouder van een openbare dienst onder toezicht van de Waalse overheid geeft Walterre regelmatig de feedback van de gebruikers en de sector door aan de verschillende overheidsinstellingen en ondernemingsfederaties. Op korte termijn streeft Walterre ernaar om de medewerking van de sector te bekomen door handleidingen op te stellen en protocollen aan te passen om de regelgeving makkelijker toepasbaar te maken. Het systeem beoogt een grotere rechtszekerheid in de relaties tussen de verschillende actoren (bouwheren, aannemers, saneringsbedrijven, recyclagebedrijven,...) om een doordachte uitwerking van beheerplannen voor gronden mogelijk te maken. Dit zal uiteindelijk iedereen ten goede komen en bijdragen tot een beter respect voor ons milieu.
