Richtlijn 2008/98/EG stelt een juridisch kader vast voor de behandeling van afvalstoffen in de Europese Unie (EU). Om de druk op de hulpbronnen te verlichten en het gebruik ervan te verbeteren, wordt met name gewezen op het belang van een adequaat afvalbeheer en van technieken voor nuttige toepassing en recycling.
Twee noties komen naar voren: de einde-afvalfase (art. 6) en bijproducten (art. 5). Beide bieden mogelijkheden voor secundaire materialen: gemakkelijker toegang tot de markt, rechtszekerheid en administratieve vereenvoudiging.
Wallonië heeft deze concepten eerst opgenomen in de artikelen 4bis, voor wat de bijproducten betreft, en 4ter, voor wat de einde-afvalstatus betreft, van haar Decreet betreffende de afvalstoffen van 27 juni 1996. Vervolgens werden de Besluiten goedgekeurd van de Waalse regering betreffende de uitvoering van de procedure inzake einde-afvalstatus en van bijproducten in februari 2019, tot wijziging van het Besluit van de Waalse regering van 14 juni 2001 waarbij de nuttige toepassing van bepaalde afvalstoffen bevorderd wordt. (B.S. 05.04.2019)
Sinds de inwerkingtreding van voornoemde decreten op 1 juli 2021 moeten met name gerecycleerde granulaten als afvalstoffen worden beschouwd en kunnen zij in het Waals Gewest niet langer een nuttige toepassing krijgen indien zij niet voldoen aan deze nieuwe milieuwetgeving.
Markering
Momenteel is er geen markering als zodanig verbonden aan de einde-afvalstatus van gerecycleerde granulaten. De Waalse overheid die belast is met de tenuitvoerlegging van deze nieuwe wetgeving heeft er echter voor gekozen een certificaat inzake einde-afvalstatus af te leveren. Het doel van dit certificaat is te attesteren dat een productie-eenheid aan deze nieuwe wetgeving voldoet. Er dient echter op gewezen te worden dat een CE-certificaat niveau 2+ een voorwaarde is voor de ontvankelijkheid van een formele aanvraag tot certificering van de einde-afvalstatus door een conformiteitsbeoordelingsinstantie zoals COPRO.
Context
Wij zullen ons hier beperken tot de bepalingen in verband met de einde-afvalstatus ofte de “End of Waste’ (EoW). We spreken van EoW wanneer afvalstoffen die gerecycleerd werden of een andere nuttige toepassing hebben gekregen, onder bepaalde voorwaarden niet langer als afvalstoffen beschouwd worden.
Dit nieuwe 'leven' houdt in:
- Gebruik voor specifieke doeleinden;
- Het bestaan van een markt of vraag;
- Voldoen aan de technische eisen;
- De afwezigheid van algemene schadelijke effecten.
Binnen deze basisvoorwaarden kunnen nauwkeuriger criteria worden ontwikkeld voor specifieke afvalstromen op het niveau van het Waalse Gewest.
Scope
Deze bepalingen betreffen alle bedrijven die in het Waalse Gewest actief zijn op het gebied van de recycling van inert sloop- en bouwpuin, met inbegrip van bedrijven die in een ander land of een andere regio zijn gevestigd en hun producten in Wallonië invoeren.
Eisen
In navolging van de Europese richtlijn End-of-Waste (EoW), die hierboven reeds werd vermeld, heeft de Waalse wetgever in zijn decreet het wettelijk kader vastgelegd voor de einde-afvalstatus van elke afvalstof die op zijn grondgebied als product wordt gerecycleerd of een nieuwe nuttige toepassing krijgt. Dit decreet is opgebouwd rond 2 belangrijke procedures:
- een procedure voor "Erkenning van de einde-afvalstatus" (hoofdstuk II), en
- een procedure "Registratie van de einde-afvalstatus" (hoofdstuk III).
Meer in het bijzonder wordt in bijlage II van het BWR betreffende de criteria voor EoW-erkenning van gerecycleerde granulaten de registratieprocedure beschreven die moet worden gevolgd door elke producent van dit type granulaat die dit product in het Waalse Gewest een nieuwe nuttige toepassing wil geven.
Zonder in detail te treden, zullen gerecycleerde granulaten moeten voldoen aan de voorwaarden van bijlage II van het BWR om hun status van afvalstof te verliezen en de status van product te krijgen. Hierin is bepaald dat de conformiteit van het product Gerecycleerde Granulaten moet worden aangetoond op basis van 2 hoofdpunten, namelijk technische conformiteit en ecologische conformiteit.
- Technische conformiteit
Hoewel de geharmoniseerde Europese normen voor granulaten voorzien in 2 mogelijke niveaus van CE-certificatie voor dit product (niveau 4 en 2+), legt de Waalse wetgever niveau 2+ op voor gerecycleerde granulaten. Met andere woorden, de zelfcontrole van de technische kenmerken, zoals voorzien in de geharmoniseerde normen voor granulaten, zal jaarlijks moeten worden gecontroleerd door een onpartijdige onafhankelijke organisatie zoals COPRO.
Dit is een eerste absolute vereiste alvorens naar de conformiteit inzake milieuwetgeving te kunnen kijken.
- Ecologische conformiteit
Naast de technische conformiteit zal de producent ook moeten aantonen dat zijn producten aan de milieuwetgeving voldoen. Hij zal een zelfcontrolesysteem inzake milieuwetgeving moeten opzetten overeenkomstig de eisen van bijlage II van het BWR. Bij deze zelfcontrole van de ecologische kenmerken worden de volgende hoofdprincipes gehanteerd:
- Een beheersysteem voor de criteria "einde-afvalstatus" voor gerecycleerde granulaten die op basis van inert afval worden geproduceerd (deel 4);
- Erkende afnemers nemen milieustalen af;
- Die stalen worden door erkende laboratoria geanalyseerd;
- De testresultaten worden door bekwaam en opgeleid personeel beoordeeld.
Ook deze zelfcontrole van de ecologische kenmerken zoals bedoeld in bijlage II van het BWR zal jaarlijks moeten worden geverifieerd door een onafhankelijke, neutrale externe partij zoals COPRO.
Certificatieprocedure
- De aanvragers moeten een dossier indienen met daarin de aanvraagformulieren en de modellen voor technische dossiers, zoals hier duidelijk is beschreven.
- Voor zowel de technische als de ecologische aspecten dient de zelfcontrole van de producent jaarlijks door een onafhankelijke conformiteitsbeoordelingsinstantie te worden geverifieerd. De certificeringsprocedure vindt u onder deze link terug.
Certificaat
De geldigheid van een certificaat toegekend door de conformiteitsbeoordelingsinstantie na verschillende controles, moet worden geverifieerd op de website van deze conformiteitsbeoordelingsinstantie.
COPRO is een van de conformiteitsbeoordelingsinstanties die door SPW ARNE gemachtigd zijn om een certificaat af te geven waarin wordt bevestigd dat alle bepalingen betreffende het beheersysteem van de criteria voor gerecycleerde granulaten uit inert afval worden toegepast en dat de ecologische conformiteit van de gerecycleerde granulaten is beoordeeld als zijnde in overeenstemming met de toepasselijke vereisten.
Voordelen
Dit certificaat geeft de houder ervan het recht gerecycleerde granulaten in Wallonië een nieuwe nuttige toepassing te geven, waarbij de relevante milieuwetgeving volledig in acht werd genomen.
Rol van COPRO
Met meer dan 30 jaar ervaring op het gebied van gerecycleerde granulaten heeft COPRO zich ter beschikking gesteld van de sector in Wallonië om deze te helpen deze nieuwe kaap goed te ronden. COPRO neemt actief deel aan de werkgroepen van de bevoegde Waalse administratie waarin alle belanghebbende partijen worden samengebracht om dit nieuwe thema op te zetten.
COPRO is als aangemelde instantie niet alleen bevoegd om het CE2+-attest af te geven, maar ook om het milieucertificaat af te geven.
COPRO kan dus uw volledige procedure inzake einde-afvalstatus attesteren en certificeren.
